- HedefSaygınEmlakçılık
Giriş :
Emlak alışverişi tarafları açısıdan, hayatlarında verdikleri önemli kararlardan biridir. Emlak alım
satımından kar elde eden sektörün profesyonellerini hariç tutarsak alıcı açısından bu alışveriş,
hayatının belki de tüm maddi birikimini tanımadığı birisine bir defada teslim etme, satıcı
açısından ise daha önce ciddi bir bedel ödeyerek satın aldığı ve çoğunlukla duygusal bağ kurduğu
mülkünü tanımadığı birisine süresiz olarak teslim etme eylemidir. Dolayısıyla kişiler alışveriş
kararlarını vermeden önce, bu kararlarının olumlu-olumsuz sonuçları, kar-zarar dengesi ve
kendilerine sunulan teklifin doğruluğu hakkında yeterli bilgiye sahip olmak isterler. Bu sebeplerle
insanlar kendilerine doğru bilgi veren ve işine hakim bir emlak aracısına ihtiyaç duyarlar.
Emlak alışverişinde aracılık,tarafların istediği yönde alışverişi sonuçlandırmanın yansıra genellikle
sektörel mevzuat hakkında doğal olarak yeterli bilgisi olmayan insanların doğru yönlendirilmeleri
ve amaçladıkları sonuca sorunsuz bir şekilde ulaşmalarına yardımcı olmayı gerektirir. Bu süreçte
verilen kararların sonuçlarının çoğunu geri döndürmek ya aşırı maliyetlidir, ya da mümkün
değildir. Dolayısıyla emlak alışverişi yapma amacındaki insanların tek ve olmazsa olmaz ihtiyacı
bu yolda güvenebileceği bir emlakçı ile işbirliği yapmaktır.
Emlakçılık mesleğinin ülkemizde kötü bir imajı olduğu açıktır. Bunun sebepleri arasında
ülkemizde genel ticaret etiğinin ve pratiklerinin henüz yeterince gelişmemiş olmasını, emlakçılık
yapmak için hiçbir ön koşul, eğitim şartı vs bulunmamasını, alışverişin sonuçlanmasıyla bir
seferde alınan komisyon bedeli miktarlarının toplumda yarattığı “çok para kazanıyorlar” algısı gibi
sebepleri gösterebiliriz fakat bizlere göre en önemli neden bu mesleği icra eden bazı kişilerin,
ahlaki ve vicdani değerleri hiçe sayarak, hızlı kazanç beklentisiyle müşterilerini yanlış
yönlendirmeleridir. Toplamda belki bu kişilerin sayıları azdır ama kimin emlakçı olduğunun
yasalarla ve standartlarla belli olmadığı bu ortamda toplum nezdinde mesleğin imajını
zedeledikleri açıktır.
Bu ortamda, hayatını emlakçılık mesleğinden kazanan ve çocuklarına saygın bir iş miras bırakma
amacında olan bizlere, mesleğimizin standartlarını geliştirmek, mesleğin bütünlüğü ve onuru için
meslektaşlarımızla ortak bir sorumluluk paylaşma konusunda önemli bir sorumluluk
düşmektedir.
Bu amaçla işveren mülk sahiplerimize, müşterilerimize, halka ve birbirimize karşı
yükümlülüklerimizin bilinci ve minneti gereği mesleğimizin gerektirdiği konularda daima bilgi
edinmeye çaba göstermeli ve işine hakim profesyoneller olarak tecrübelerimizin ve
çalışmalarımızın meyvelerini severek başkalarıyla paylaşmalıyız.
Tüm bu sebeplerle, işini doğru, düzgün yapma ve böylece bu mesleğin itibarını yükseltme
iddiasında olan “İstanbul Emlak Brokerleri Kulübü’ne” üye firma sahipleri olarak, hem
müşterilerimizle, hem de meslektaşlarımızla kendi aralarında güven ortamının rahatlıkla
kurulabilmesi ve mesleğimizin kurallı ve saygın bir yapıya kavuşabilmesi için meslektaşlarımızın
davranış pratiği haline getirmeleri gerekli olan etik kuralları aşağıda paylaşıyoruz. Kulübümüze
üye her firma ve bu firmaların tüm çalışanları bu kurallara uymaktan öte, bu kuralları bir değer
olarak görüp mesleğinin sorumluluğu olarak benimsemekle yükümlüdir. Umarız ki ortaya
koyduğumuz bu kurallar, zaman içerisinde kulübümüze üye olsunlar veya olmasınlar tüm
emlakçılar tarafından benimsenerek mesleğimizin standartlarının temellerini oluştururlar.
Üyelerimizin Meslektaşlarıyla İlişkilerini Düzenleyen Etik Kurallarımız :
1- Üyelerimiz, kendilerine sorulmadıkça hiçbir meslektaşı hakkında negatif yorum yapamaz.
Kendisine sorulduğu durumda ise tamamen objektif ve hissiyattan, kişisel güdülerden
uzak beyanlarla fikrini karşısındakine iletebilir. Saygın emlakçılar birliğimize üye olsunlar
ve olmasınlar diğer meslektaşları hakkında küçük düşürücü, alaycı, gerçekliği
kanıtlanmamış olaylar hakkında suçlayıcı yorumlar yapamazlar, kendilerine avantaj
sağlamak üzere diğer meslektaşlarını kötüleyemezler, bilerek ya da bilinçsizce yalan ve
aldatıcı beyanda bulunamazlar.
2- Üyelerimiz, kendilerine avantaj sağlamak adına meslektaşlarının portföyleri hakkında
kötüleyici yorumlar yapamazlar, belgeye dayanmayan ve sadece 3.şahıslardan duyuma
dayanan verileri piyasadaki müşterilere aktaramazlar.
3- Üyelerimizin diğer meslektaşlarıyla ilgili yalan ve aldatıcı beyanda bulunamayacakları
gibi, başkaları tarafından yapılan bu tür olumsuz beyanları bilerek ya da bilmeyerek
tekrar yayınlayamazlar, başkasına aktaramazlar.
4- Üyelerimizin, diğer meslektaşlarıyla, onların işletmeleri, çalışanları ve iş uygulamalarıyla
ilgili olarak yalan ve aldatıcı beyanda bulunmama zorunluluğu olduğu gibi, üyelerimiz bu
tip beyanların yalan ve yanıltıcı olduğunu bildikleri durumlarda, kontrollerinde olan her
türlü basılı-yazılı duyuru ortamında ve hatta 3.şahıslara görüşülerini beyan ederlerken
meslektaşları hakkında yapılan bu asılsız beyanları düzeltmeye çalışmalıdırlar.
5- Üyelerimiz, satılık veya kiralık olan, kendilerine mülk sahibi tarafından direkt olarak yetki
verilmiş veya bir meslektaşı tarafından kendisine yönlendirilmiş olan istisnasız tüm
portföyleriyle ilgili olarak üye meslektaşlarından gelecek taleplerde işbirliği yapmayı
kabul ederler. Üyelerimiz herhangi bir portföyünü, işbirliğini engellemek amacıyla diğer
üye meslektaşından gizleyemezler.
6- Üyelerimiz, diğer meslektaşlarının yazılı sözleşmeli veya sözleşmesiz ama tek yetkili
olarak çalışmaya devam ettikleri mülkleri kendi portföylerine eklemek üzere hiçbir
girişimde bulunamazlar. Böyle bir girişimde bulunmadığı halde, mülk sahibinin
kendilerine ulaşması halinde ancak mülk sahibiyle yazılı sözleşme yapmak şartıyla
portföylerine alabilirler.
7- Üye meslektaşlarımız, diğer üye meslektaşlarının menfaatlerini gereken her noktada
kendi menfaatlerini savunur gibi savunmalılar, kendilerine herhangi bir çıkar
sağlamayacak olsa bile karşılarına çıkan her fırsatta, diğer üye meslektaşlarının
kazançlarını arttıracak ve işlerini geliştirecek çalışmalar yapmaktan kaçınmamalılardır.
8- Üye meslektaşlarımız, diğer meslektaşlarının portföylerini müşterilerine sunmak üzere
meslektaşından talepte bulunmadan önce, müşterisinin ciddiyetini, arayışını, mali
gücünü ve gösterilecek portföyün gerçekten kendisine uyup uymayacağını iyice analiz
etmeli, meslektaşının değerli vaktini boşuna harcamasına sebep olmamalılardır. Bununla
birlikte üye meslektaşlarımız, müşterisinin tanıtıcı bilgilerini göstermek istedikleri
portföyün sorumlusu meslektaşına bildirerek aynı müşterinin meslektaşıyla da iletişim
halinde olmadığını teyit etmekle yükümlüdürler.
9- Üye meslektaşlarımız işbirliği yaptıkları meslektaşlarından gelen müşteri tekliflerini ayırt
etmeksizin değerlendirmeye almakla ve mülk sahibine bildirmekle yükümlüdürler.
Üyelerimizin Müşterileri ve Mülk Sahipleriyle İlişkilerini Düzenleyen
Etik Kurallarımız:
1- Üyelerimiz, temsil ettikleri işveren mülk sahibi, alıcı veya kiracınının haklarını azami
düzeyde korumakla yükümlülerdir. İşverenlerine karşı bu sorumluluğu öncelikli olmakla
birlikte üyelerimiz, sonuçlandırmak üzere çaba gösterdiği bir işin tüm taraflarına dürüst
ve adil davranmakla yükümlüdürler.
2- Üyelerimiz ve üyelerimizin ofislerinde çalışan danışmanları, portföylerine eklemek
istedikleri mülklerin piyasa değerleri konusunda mülk sahiplerini doğru bilgilendirmek
zorundadırlar. Sözkonusu mülkü portföylerine alabilmek için piyasa değerinin çok
üzerinde bir değer veya mülkün satışı/kiralanmasını hızlı sonuçlandırabilmek veya direct
kendisinin alabilmesi amacıyla piyasa değerinin çok altında bir değer veremezler.
3- Üyelerimiz ve danışmanları portföylerine aldıkları mülklerin satışından/kiralanmasından
doğacak hizmet bedeli haklarını ve bu bedellerin ne kadar olacağını mülk sahiplerine
yazılı sözleşmede açıkça bildirmelidir. Üyelerimiz, sözleşmelerinde yazılı hizmet bedeli
oranından daha yüksek bir oranı satış anında mülk sahibinden talep edemezler. Kapora
veya alıcıdan talep edecekleri hiçbir peşin ödemeyi mülk sahibine bilgi vermeksizin
hizmet bedellerini arttırmak amacıyla muhafaza edemezler. Üyelerimizin
sözleşmelerinde yazılı olmayan ve mülk sahipleriyle anlaşmaları sonucunda yapacakları
opsiyonel reklam kampanyaları vs. tanıtıcı harcamalar nedeniyle doğacak alacakları bu
kuralın dışındadır.
4- Üyelerimiz aldıkları teklifleri ve karşı teklifleri objektif olarak ve en kısa zamanda
taraflarına ileteceklerdir.
5- Üyelerimiz ve danışmanları, aldıkları teklif mülk sahibi tarafından kabul edilmeden
alıcı/kiracıdan kapora talep edemezler, kapora bedelini aldıktan sonra mülk sahibini ikna
etmeye çalışmak ve mülk sahibinin ikna edilemediği durumda alınan kaporayı müşteriye
geri iade ederek müşterinin zaman kaybı yaşamasına yol açmak tamamen etik dışıdır.
6- Üyelerimiz ve danışmanları, iş ilişkisi içerisinde oldukları müşterilerinin gizli bilgilerini
açığa çıkaramazlar, bu bilgileri müşterilerinin aleyhine kullanamazlar ve yine bu bilgileri
kendilerinin veya 3.şahısların lehine kullanamazlar. Bu bilgilerin ifşası ancak, müşterinin
izni veya üyelerimizin kanuni savunma haklarını kullanmaları durumunda mümkündür.
Mülk sahiplerine ait pazarlanan mülklerin fiziki ve resmi kusurları gizli bilgi olarak
değerlendirilmez. Üyelerimizin bu tip kusurları saklamak gibi bir sorumlulukları
bulunmadığı gibi, bilgi sahibi oldukları bu kusurları ve bu kusurlardan doğacak muhtemel
sonuçları müşterilerine bildimekle yükümlülerdir.
7- Üyelerimiz, portöylerindeki mülklerinin pazarlanması sürecini, mülkte ikamet eden
kiracıların ve mülkte yaşayan diğer kişilerin haklarına, güvenliklerine ve sağlıklarına
usulünce saygı içerisinde adil ve yetkin bir biçimde yöneteceklerdir.
8- Üyelerimiz ve danışmanları, pazarladıkları portföylerinin internet vs. medya
tanıtımlarında abartıdan, yanlış bilgilendirmeden ve çeşitli olumsuz özelliklerin
gizlenmesinden kaçınacaklardır. Mülk sahiplerinin kendilerinden taleplerinin bu yönde
olduğu iddiasıyla ve bu iddiaları doğru olsa dahi bu tip abartılı ve yanlış bilgilendirmede
bulunamazlar. Bununla birlikte üyelerimiz, pazarladıkları mülkün bilgileri dahilinde
olmayan gizli kusurlarını keşfetmek ve emlakçılık faaliyetleri haricindeki konularda
müşterilerine danışmanlık hizmeti vermek zorunda değillerdir. Bu madde üyelerimizi,
teknik bilgi ve disiplin gerektiren konularda uzmanlık sahibi olmaya ve pazarladıkları
mülkün bu tip bilgi gerektiren konuları araştırmalarını zorunlu kılmaz.
9- Üyelerimiz, portföylerine aldıkları mülklerin satışını/kiralanmasını süratle
sonuçlandırmak üzere gekeli her türlü çalışmayı yapmakla yükümlüdür. Bu amaçla
üyelerimiz işbirliği halide oldukları diğer üyeler ile işbirliği yapmayı kabul ettikleri
üyelerimiz dışındaki emlakçılardan gelecek ve mülk sahibinin lehine olan
talepleri/teklifleri ivedilikle sonuçlandırmak zorundadırlar. Üyelerimiz kazançlarını
arttırmak adına bu tip olumlu talepleri görmezden gelemezler.
10- Üyelerimiz ve danışmanları, akrabalık veya yakın dostluk bağlarının bulunduğu
müşterilerine veya kendisinin/1.derece yakının sahibi veya ortağı olduğu bir şirkete
hizmet verirlerken, bu ilişkilerini karşı tarafa veya karşı tarafın danışmanına baştan
bildireceklerdir.
11- Üyelerimiz ve danışmanları, emlakçılık faaliyetleri dışında müşterilerinin mülkleri için
verdikleri hizmetler ve öneriler ( bakım masrafları, sigorta ücretleri vs.) karşılığında elde
edebilecekleri komisyon vs. kazançları müşterileriyle paylaşmak zorundadırlar.
12- Üyelerimiz ve danışmanları, tüm tarafların korunması adına, portföy ve yer gösterme
anlaşmaları, alım sözleşmeleri ve kira sözleşmeleri dâhil ancak bunlarla sınırlı olmamak
üzere emlak işlemlerine ilişkin tüm anlaşmaların yazılı olarak yapılmasını sağlayacaklar
ve açık ve anlaşılabilir bir dilde ve özel hükümler, koşullar, yükümlülükler ve tarafların
taahhütlerini belirtir bir şekilde olmasını mümkün olabildiğince güvenceye alacaklardır.
Her bir anlaşmanın birer nüshası, imza ya da paraf edilmelerinin ardından söz konusu
anlaşmaların taraflarına verilecektir.
13- Üyelerimiz, hizmet vermeye talip oldukları mülkün cinsi, konumu ve yasal mevzuatlarıyla
ilgili yeterli bilgiye sahip olmalılar, eğer bu bilgilere sahip değillerse mülk sahiplerinin
vakit kaybı yaşamamaları için bu durumu kendilerine baştan açıklamalılar ve buna
rağmen nasıl bir yol izleyebileceklerini mülk sahipleriyle baştan paylaşmalılardır.
Üyelerimizin Kamuya Karşı Sorumlulukları
1- Üyelerimiz ve danışmanları ırk, renk, din, cinsiyet, engel, ailevi durum, etnik köken, cinsel
yönelim ya da cinsel kimlik gibi sebeplerden dolayı kimseye adil ve eşit profesyonel
hizmet vermekten kaçınamazlar, bu sebeplerden dolayı kişilere ayrımcılık yapan bir
planın, kurumun veya anlaşmanın parçası olamazlar ve portöfylerindeki mülklerin
satışı/kiralanması için yapacakları tanıtımlarda ırk, renk, din, cinsiyet, engel, ailevi durum,
etnik köken, cinsel yönelim ya da cinsel kimliğe dayalı herhangi bir tercih, sınırlandırma
veya ayrımcılık içeren bir beyan yayınlayamazlar.
2- Üyelerimiz ve danışmanları, medya tanıtımlarında mülklerin cinslerinin ve mevcut imar
durumlarının ileride değişebileceği, değiştirilebileceği, bu değişiklikten dolayı değerinin
artacağı gibi kesinliği olmayan konularda hem müşteriyi hem de mülkün değerini ve
topluma faydasını olumsuz olarak etkileyebilecek spekülatif yorumlar yapamazlar.
3- Üyelerimiz ve danışmanları, medya tanıtımlarında doğru, dürüst, güncel bilgi vermek,
mülkle ilgili fotoğraf vs. gerçek ve kaliteli medya araçları kullanmak ve sadece mülk
sahiplerinden yetki aldıkları mülklerin tanıtımlarını yapmakla yükümlüdürler.
** Bu metin hazırlanırken A.B.D merkezli National Association of Realtors (NAR) ın 1 Ocak
2018 yılında güncelleyerek yayınlamış olduğu Code of Ethics and Practice of Standards
(Etik Kurallar ve Uygulama Standartları) adlı metinden alıntılar yapılmıştır.